2009 yılında Hisarcık ilçesinde çalışırken köyleri geziyordum. Bu geziler esnasında hem dostlarla hasbıhal ediyor hem de folklorik derleme yapıyordum. Yerel tarih söylenceleri ve folklorik alanda yaptığım derlemeler çok olmasa da hatırı sayılır hacimdedir.
Çeşitli yerlerden derlemiş olduğum dağınık notlar halindeki malzemeler beni rahatsız etmeye başlayınca, düzenleme amacıyla bu notları karıştırmaya başladım. Bunların arasından Hisarcık’ın Hasanlar beldesinden topladığım dört türkü dikkatimi çekti. Derlemeyi köy sakinlerinden Hüseyin ŞEN’den (ilkokul, 1947, çiftçi,) yapmıştım. Bu türküler; “Ermeni Kızı”, “Çakır Ayşe’m”, “Dağ Başında Kestane” ve “Hatce’m”. Ermeni Kızı adlı türkü ilk kez tespit edilmiş bir Hisarcık türküsü. Çakır Ayşe’m, türküsünün nakarat kısmı ile Ürgüp yöresine ait “Ayşe’min Yeşil Sandığı” türküsünün nakarat kısmı arasında benzerlik olsa da Hisarcık’tan derlenen türkü farklı ve uzunca bir türküdür. Hatce’m türküsü ise Bolu yöresine ait “Kalk Gidelim Dağlara” türküsünün sonuna bir kıta eklenmiş bir varyantıdır. Dağ Başında Kestane türküsü ise malumunuz üzere Simav’ın en bilinen türkülerinden birisi. O zaman, niçin Hisarcık’tan derlenen bir türkü olarak yayımladığımızı soranlar olacaktır. Bize göre türkünün aslı Simav’dan derlenendir. Fakat Hisarcık’tan derlediğimiz türkü önemli bir varyanttır. Bir ürünün varyantının olması zenginliktir, taklit değildir. Bu türkünün Simav’dan derlenen türküden farkı sonuna iki kıta daha eklenmiş olmasıdır.
DAĞ BAŞINDA KESTANE
Dağ başında kestane,Dökülür tane tane
Simav dolu yar olsa,Alacağım bir tane
O da mı yalan,Bu da mı yalan
Hepisi yalan(Nakarat)
Bahçenizde gül var mı?,Gül dibinde yol var mı?
Yar size geleceğimAnnenden izin var mı?(Nakarat)
Şu yerlerin söğüdü,Kimden aldın öğüdü
Şu benim sevdiceğim,yiğidi(Nakarat)
Karanfil teni yârim,Ağlattın beni yârim
Dünya dolu yar olsa ,Severim seni yârim(Nakarat)
Minareden uzun yok,Benim yâre sözüm yok
Dünya dolu yar olsa,Hiçbirinde gözüm yok
HATCE’M
Kalk gidelim Hatce’m,Dağlar yolumuz olsun
Ah gürgen yaprakları,Kiremidimiz olsun
Dağlar dağladı beni,Gören ağladı beni
Kalk gidelim Hatce’m,Sevda bağladı beni
Kaynar kazan taşmaz mı?,Gün gedikten aşmaz mı?
Kalk gidelim Hatce’m,Ayrılan kavuşmaz mı?
Çarşıdan üzüm aldım,Sapını uzun aldım
Kalk gidelim Hatce’m,Annenden izin aldım
ERMENİ KIZI
Evlerine vardım kandilleri de yanar,Oturmuş gâvurun kızı saçını tarar
Oturup ağlasam el beni kınar
İmana gel be Ermeni kızı imanaİmana gel be Ermeni kızı imana(Nakarat)
İstanbul’dan çıktım derya yüzüneRast geldim ben bir Ermeni kızına
Yeme, içme, bak onun yüzüne(Nakarat)
Hacılar hacıya gider, hacı olurTalebeler okur, yazar hoca olur
Ermeni kızı almak suç olur(Nakarat)
ÇAKIR AYŞE’M
Derelere tütün ektim,Sen ünnedin ben de gittim
Köyde güzel yok gibi Necip,Gözlerini bana diktin
Aman Ayşe’m mor menekşem,Dağlar başı duman Ayşe’m
Dağlar başı duman olsa,Seni burda koymam Ayşe’m(Nakarat)
Karşısında Hatça tülü,Savrulur dumanı külü
Orta boylu Çakır Ayşe’m,Arapşah deresinin gülü(Nakarat)
Derelerin kürenleri,Dibine düşer erenleri
Çifte göbek atıyor,Şapkasızın gelinleri(Nakarat)
Evleri var oda yanda,Benleri var dudağında
Gelcem dedin gelmedin Ayşe’m,Beni koydun yarı yolda(Nakarat)
Evlerinin önünde dut,Askere giden yâri unut
Çok ağlama Çakır Ayşe’m,Kesilmiyor senden umut(Nakarat)
Koyun gelir kuzu ile ,Ayağının tozu ile
Çakır Ayşe’m burdan geçti,Eli körpe kızı ile(Nakarat)
Evleri var sancaksız,Amcası var bacaksız
Numan Bey’in boynuzları,Kırılmıyor nacaksız
Gelecek Sayı; EMETLİ EŞKİYA MİLLİ SÜLEYMAN
