Drakula ve Eğrigöz Kalesi Efsane Değil Gerçek!

SÜLEYMAN ALGÜL KİMDİR?
2000 yılında Kütahya Emet/ Eğrigöz köyünde dünyaya geldim. Eğitim hayatımı Karadeniz Teknik Üniversitesi Makine Mühendisliği Bölümünden mezun olarak tamamladım. Ana tahsil alanım dışında tarih araştırmaları yapmakta ve yazılar yazmaktayım. Özellikle Emet ve Eğrigöz tarihi alanında çalışmaktayım. Henüz yazım aşamasında olan Eğrigözname ve Emet Çayı Havzası Antik Kentleri isimli iki adet kitap projem bulunmaktadır.
 

Kont Drakula, popüler kültürün ve korku edebiyatının en ikonik karakterlerinden biridir. Karanlık bir şatoda yaşayıp, kurbanlarının kanıyla beslenen Drakula karakteri dünya sahnesine ilk olarak 1897 yılında Bram Stroker tarafından yazılan "Dracula" romanıyla çıkmış, 1922 yılında ise F. W. Murnau tarafından Nosferatu isimli film ile beyaz perdede gösterilmiştir. Bu yapımlar sonrasında Kont Drakula karakteri kült haline gelerek 115 sinema filmi başta olmak üzere, yüzlerce roman, çizgi roman ve çizgi filmde karşımıza çıkmıştır. Karakter hakkında ilginç olan şey ise Drakula efsanesinin gerçek bir insandan esinlenilmiş olmasıdır. Peki sinema tarihinin en kötü karakterine esin kaynağı olabilecek kişi kimdir? Elbette bu kişi esirlerini kazığa geçirerek idam eden ve ölümsüz olacağını düşündüğü için insan kanı içtiği söylenen namıdiğer Kazıklı Voyvoda yani 3. Vlad Tepeş'ten başkası değildir.

 Vlad Tepeş' in hayatını merak edenler internetten okuyabilir. Ancak bu yazının konusu, ülke genelinde efsane haline gelen ve rivayet adı altında dilden dile dolaşan 3. Vlad'ın Eğrigöz Kalesi'nde hapsedilmesi mevzusudur. 

Bugün Emet'e gelen, Eğrigöz Kalesi'ni ziyaret eden yerli ve yabancı turistler gerek sosyal medyadan, gerek haber sitelerinden okudukları bu efsaneyi merak edip araştırmaktadır. - Hatta hatırlıyorum'da çocukluğumda sırf bu efsaneyi araştırmak için Rumen bir araştırma kafilesi Eğrigöz'e gelmişti.- Ancak elbette kimse yerel halk hikayelerinden başka bir şey bulamamakta ve hikayeler dilden dile yayıldıkça gerçeklik ögelerini yitirmektedir.

Bugüne kadar yaptığımız araştırmalarda Drakula'nın Eğrigöz'de hapsedilmesi hakkında üç farklı halk hikayesine rastladık. Bu hikayelerin ilk versiyonunda Drakula Eğrigöz Kalesi'nde kanlı kuyuya hapsedilmiş birkaç yıllık esaret sonrasında Türkçe'yi öğrenmiş ve Yeniçerilerden birini öldürerek onun kıyafeti ile kaleden kaçmıştır. İkinci rivayete göre Drakula Eğrigöz Kalesi'ne hapsedilmiş, kalenin mahzenlerinde şeytan ile  insan kanı içmesi karşılığında ölümsüz olacağına dair anlaşma yapmış, kendini kaleden çaya atarak kaybolmuştur. Bu rivayetin devamında Esire'ye gelerek burada tedavi olduğu anlatılır. Üçüncü rivayette ise Drakula Eğrigöz Kalesi'ne hapsedilmiş ardından Tokat Kalesi'ne gönderilmiştir.

 Görüldüğü üzere üç rivayet de birbirinden oldukça farklıdır. Eğrigöz Kalesi'nin şu anki durumu kaleyi ziyaret edenlere hikayeleri çeşitlendirme fırsatı vermektedir. Çünkü kale şu anda uçurumlarla çevrili bir kayadan ibarettir. - Aslında Eğrigöz Kalesi bu kayadan ibaret değildir. Ancak bu konu başka bir yazının konusu olabilir.- Drakula'da doğaüstü güçlere sahip olduğu düşünüldüğü için hikayeler bazında Eğrigöz Kalesi ile mükemmel bir uyum yakalamıştır. 
 
Bu hikayelerin ortaya çıkış tarihini araştırdığımızda ise çokta eski olmadıklarını görmekteyiz. Orijinal Eğrigöz anlatısında Drakula ismine ve kaçış ögesine rastlanmamaktadır. Orjinal anlatı yalnızca "Kalede gavurlar esir tutulurmuş." cümlesinden ibarettir ve belki de gerçekle en iyi örütşen anlatı budur. Peki gerçekten Drakula Eğrigöz'de hapsedilmiş midir? Rivayetler gerçek bir olay üzerine mi ortaya çıkmıştır?

 Bu sorulara yanıt verebilmemiz için Osmanlı ve Rumen kroniklerinin tarih kayıtlarını araştırmamız yeterlidir. 2016 yılından beri gerek el yazması nüsha gerek çeviri onlarca vakanivüs eserini inceledikten sonra 3. Vlad Tepeş'in gerçekten bir dönem Eğrigöz Kalesi' nde rehin tutulduğunu ortaya çıkardık. Bu araştırmaya göre gerçek tarihle en çok örtüşen rivayetin 3. Rivayet olduğunu ancak muhtemelen okuma hatası nedeniyle Vlad'ın Tokat Kalesi'ne de gönderildiği kısmının hatalı olduğunu gördük.

Vlad'ın Eğrigöz'de rehin tutulduğuna dair bilgiler Osmanlı dönem kronikleri olan Aşıkpaşazade, Enveri, Gelibolulu Mustafa Ali, Hadidi Çelebi ve İbni Kemal gibi vakanivüslerin eserlerinde yer almaktadır. Örneğin Aşıkpaşazede'nin Tevarih-i Ali Osman adlı eserinde olay;
"Kendüyi (2. Vlad) Gelibuli hisârında habs itdi , iki oglını (3. Vlad ve Radu) Germiyan vilâyetinde Egrigöz hisârında 
habs itdiler . Vilk - oglı'nun (Sırp Despotu Georg Brankoviç) iki oglını Tokat hisârında habs itdiler."
Şeklinde anlatılmaktadır.
Hadidi Çelebi' nin manzum eserinde ise;
" Vlad’ı İki oğlın Germiyan’da habs iderler 
Ki ana Eğrigöz hisarı dirler 
İdüp irsal şahın kulları ile 
O Vılkoğlı’nın iki oğlı bile 
İledürler Tokad’un kal’asında 
İderler habs anda ikisinde"
Mısralarıyla yer almaktadır.

Rumen kayıtlarında 3. Vlad üzerinde araştırma yapan tarih üstadı Radu Florescu ise "In Search of Dracula" isimli eserinde 3. Vlad'ın Eğrigöz'de kaldığını söylemiş ve buradaki yaşantısı hakkında bilgilere yer vermiştir.

Kısacası 3. Vlad namıdiğer Kazıklı Voyvoda veya Kont Drakula bir zamanlar gerçekten Eğrigöz'de rehin tutulmuştu. Ama neden ve nasıl? Bu ise 2. Bölümün konusu…
 

[email protected]