1927 YILINDA EMET PANORAMASI

Türkiye Salnâmesine Göre 1927’de Emet ve Emet Esnafları

Salnâmeler ülkenin ya da ilgili bölgenin siyasi, idâri, beşeri ve ekonomik durumunu ortaya koyan yayınlardır. “Sal” yani yıl ile mektup ya da kitap manalarına gelen “nâme” kelimesinin birleşmesinden oluşan salnâme, yıllık manasına gelmekte ve günümüzdeki il yıllıklarına benzemektedirler. Türkiye Salnâmesi 1927 yılında Hasan Hulki tarafından İstanbul’da çıkarılmış olup ülkemiz hakkında genişçe bir malûmat içerir. Bu salnamede Kütahya (merkez), Emet, Gediz, Tavşanlı ve Simav hakkında epey bilgi verilmiştir. Salnamenin Emet kısmını yerel tarih çalışmalarına kaynak olması bakımından, Osmanlıcadan çevirip olduğu gibi buraya alıyoruz:

Türkiye Salnâmesi, s. 571

Emet (Eğrigöz)[1]

Kütahya vilâyetine tâbi olan Emet nam-ı diğer Eğrigöz, suyu ve havası gayet güzel bir kasabadır. 29.260 nüfusa malik bulunan bu şehir Kütahya vilâyetinin en zengin ve mahsûldar kasabası olup bilhassa buğday, arpa, çavdar, yulaf, nohut fasulye, soğan, meyve, sebze yetiştirilmektedir. Emet civar kasabalara nazaran patates ziraatında da birinciliği kazanmaktadır ki burada yetiştirilen patates erken yetişen Marsilya cinsinden olup lezzet ve nefaseti de şâyân-ı zikrdir. Bu güzel şehirde makbul ve nefis armut, erik, elma, vişne, kiraz, üzüm, fındık ve ceviz yetişmektedir. Fakat son senelerde Eğrigöz bağlarına filoksera arz olduğundan mevcut bağların kısm-ı azamı harap olmuştur. Bunlardan mâadâ Emet’te çok vasi’ kabil-i hasat tabii çayırlar da mevcut olduğundan her sene bu çayırlardan istisgar edilemeyecek miktarda ot alınmaktadır. Emet’te tütün ve haşhaş zer’iyatına da ziyade ehemmiyet atfedilmekte olup mühim miktarda tütün ve afyon ihraç edilmektedir.

Emet’te en ziyade ihraç edilen buğday, arpa, yumurta, meyve ağda, koza, tütün, afyon ve palamuttur.

Ziraatı oldukça münkeşif bulunan Emet’te sanayi maalesef asar-ı terakkî gösterememiştir. 

Emet’te biri erkek biri kız olmak üzere iki tane ilk mektep mevcut olup bu mekteplere 165 talebe devam etmektedir. Mülhak köylerde on iki mektep mevcut olup bu mekteplere müdavim talebe adedi 552’dir. Emet’te mahkeme-i asliye, müstantiklik, jandarma, posta ve telgraf, ticaret ve sanayi odası, Halk Fırkası, Hilâl-i Ahmer, Türk Ocağı gibi teşkilat mevcuttur. Emet’te bulunan tüccarların esâmîsi bervech-i zirdir:

Afyon Tüccarları:

Poyrazzâdeler – Emet Çarşı Caddesinde

Çobanzâde Halil Efendi – Emet Tuz Pazarında

Hacıhafızzâde Ali Efendi – Emet Tuz Pazarında

Acemzâde Ahmet Efendi – Emet Pazar Caddesinde

Abdülkadir Efendi

Şallızâde Hacı Abdullah Efendi – Emet Tuz Pazarında

Muradzâde Hacı Ahmet Ağa – Emet cami önünde

İthalat ve İhracat Tüccarları:

İsmailzâde Ali Efendi – Emet Çarşı Caddesinde

Ayanzâde Hacı Mehmet Avni Efendi – Emet Ayanzâde

İmamoğlu Ali Efendi – Emet cami önünde

İmamzâde Ali Efendi

Berberoğlu Mehmet Efendi

Pazarzâdeler

Poyrazzâdeler

Çobanzâde İsmail Ağa – Emet Tuz Pazarında

Çobanzâde Halil Efendi

Çobanzâde Mehmet Efendi

Hacıhafızzâde Ali Efendi – Emet Tuz Pazarında

Hacıdedezâde İsmail Efendi – Emet Çarşı Caddesinde

Hacıyahyaoğlu Said Efendi – Emet cami önünde

Hacımusaoğlu Mehmet Ağa

Hafızzâde Hüseyin Efendi

Dayızâde İsmail Ağa

Dayızâde Hacı Ali Ağa

Düğümlüoğlu Abbas Çavuş

Düğümlüoğlu Hasan Efendi

Rıfatzâde Hafız Mehmet Efendi

Şallızâde Hacı Abdullah Efendi – Emet Tuz Pazarında

Sarıismailoğlu Mustafa Efendi – Emet Hükümet Caddesinde

Sarıalizâde Hüseyin Efendi

Salihzâde Hüsnü Efendi – Emet Hükümet Caddesinde

Acemzâde Ahmet Efendi – Emet Pazar Caddesinde

Acemzâde Hacı Mustafa Ağa

Abdülkadir Efendi

Alizâde Ali Efendi

Fahrioğlu İbrahim Efendi

Kulzâde Ahmet Efendi

Gedizlizâdeler – Emet Hükümet Caddesinde

Kesecioğlu İsmail

Müderrisoğlu Mehmet Efendi

Muradzâde Hacı Ahmet Ağa – Emet Cami önünde

Tuhafiye Tüccarları:

İsmailzâde Ali Efendi – Emet Çarşı Caddesinde

İmamoğlu Ali Efendi – Emet cami önünde

İmamzâde Ali Efendi

Berberoğlu Mehmet Efendi

Pazarzâdeler – Emet belediye önünde

Poyrazzâdeler – Emet Çarşı Caddesinde

Çobanzâde İsmail Ağa – Emet Tuz Pazarında

Çobanzâde İsmail Mehmet Efendi

Hacıyahyaoğlu Said Efendi – Emet cami önünde

Rıfatzâde Hafız Mehmet Efendi

Fevzi Efendi – Emet Çarşı Caddesinde

Kulzâde Ahmet Efendi

Kesecioğlu İsmail Efendi

Müderrisoğlu Mehmet Efendi

Zahire Tüccarları:

Ayanzâde Hacı Mehmet Avni Efendi – Emet Ayanzâde

Poyrazzâdeler – Emet Çarşı Caddesinde

Hacıhafızzâde Ali Efendi – Emet Tuz Pazarında

Şallızâde Hacı Abdullah Efendi – Emet Tuz Pazarında

Acemzâde Ahmet Efendi – Emet Pazar Caddesinde

Gedizlizâdeler – Emet Hükümet Caddesinde

Muradzâde Hacı Ahmet Ağa – Emet cami önünde

Manifatura Tüccarları:

Hacıdedezâde Hacı İsmail Efendi – Emet Çarşı Caddesinde

Çobanzâde Halil Efendi – Emet Tuz Pazarında

Salihzâde Hüsnü Efendi – Emet Hükümet Caddesinde

Salihzâde Salih Efendi – Emet Hükümet Caddesinde

Alizâde Ali Efendi

Acemzâde Ahmet Efendi – Emet Pazar Caddesinde

Acemzâde Abdülkadir Efendi

Gedizlizâdeler – Emet Hükümet Caddesinde

GELECEK HAFTA EMET’E TELGRAFIN GELİŞİ

http://www.gaziemetgazetesi.com/Kyk-1-Ahmet-DEMIRCAN-15.html

[email protected]