Cemal Özcan

Dengeli ve Sağlıklı Beslenmenin Temel İlkeleri

Cemal Özcan

Son zamanlarda sağlıklı beslenme konusunda bilinçlenen, uygulamaya gayret gösteren bir kesim olduğunu görüyorum. Ne yazık ki yalan dolan bilgilerinde ortalıkta pimi çekilmiş bomba gibi gezdiğini de görüyorum. Bu sebeple kısaca sağlıklı beslenmek için nasıl davranmalıyız?Nelere dikkat etmeliyiz? Bu hafta sağlıklı ve dengeli beslenmenin nasıl olması gerektiğini birlikte inceleyelim istiyorum. 
1)    Vücuda alınan kalori miktarı: gün içerisinde her aldığınız fazla kalori yağ olarak vücutta depolanıyor. Vücutta fazla miktarda depolanan yağ metabolik hastalıklara sebebiyet vereceği için, gün içerisinde aldığımız kaloriye dikkat etmek zorundayız. Aşırı düzeyde şeker içeren besinleri hiç tüketmeyelim de ziyade mümkün olduğunca az tüketmeliyiz. Hem kan şekerimizin dengede olması için hem de vücuda fazla miktarda kalori almamak için şekerli ürünleri az tüketmek en doğru olan olacaktır. Öğünlerde proteinler, karbonhidrat ve yağlar yine dengeli olarak alınmalıdır. Gereksiz yağlı ve şekerli ürünlerden uzak durulmalıdır.
2)    Su: Vücudumuzdaki çoğu biyokimyasal reaksiyon suyun olduğu ortamda gerçekleşir. Su sadece insan için değil bütün canlılık için olmazsa olmaz bir bileşendir. Günlük su ve sıvı tüketimimiz hem sindirimin düzenli olmasını hem de fizyolojik reaksiyonların kusursuz gerçekleşmesi için şarttır. Bu sebeple gün içerisinde bol miktarda su ve sıvı tüketmeye gayret göstermeliyiz. Midemizi asla katı gıdalarla doldurmamalıyız.
3)    Taze meyve ve sebze tüketimi: Meyve ve sebze tüketimini sağlıklı ve dengeli beslenmenin en temel kurallarından biridir. Bir tabir vardır ‘’eti ota bulamak’’ diye tam olarak yapmamız gereken de bu aslında. Hem hayvansal kaynaklı gıdalara hem de taze meyve ve sebzelere düzenli ve dengeli şekilde her gün diyetlerimizde yer vermek zorundayız. İlerleyen yaşlarda daha çok bitkisel ağırlıklı beslenme tercih edilmesi gerekirken çocuklarda ve gençlerde biraz daha hayvansal kaynaklı beslenme şekli tercih edilmelidir. Asla hayvansal kaynaklı gıdaları tüketmeyelim değil, doğru olan hem hayvansal hem bitkisel gıdaları dengeli almaktır.
4)    Az tuz tüketimi ve mineral dengesi:tuz tüketimini minimum seviyede tutmak yine dengeli ve sağlık beslenme için olmazsa olmazlardan biridir. Tansiyon ve fizyolojik bozuklulara davetiye çıkaran tuzu mümkün olduğunca az tüketmek önemlidir. Mineraller (kalsiyum, bakır, iyot, demir, çinko vb.) sebze ve meyvelerde bol miktarda bulunur, hücre korunması ve sağlıklı diş, kemik, cilt yapısı için önemlidir. Mineraller ayrıca kalp ritmi, kan basıncı, vücuttaki sıvı dengesi gibi daha birçok düzenleyici fonksiyonlarda rol oynar.
5)    Egzersiz:Vücudun zinde kalması için düzenli egzersiz yapmakta önemlidir. Her ne kadar gıda ürünü olmasa da hareket vücut için önemlidir. Geçen hafta d vitamininden bahsederken de söylemiştik. Vücut için gerekli olan miktarı gıdalardan değil güneşten alıyoruz. Güneşli bir havada yürüyüş yapmak, haftada bir gün bile olsa yüzmek, her yere otomobille gitmek yerine arada bisiklet kullanmak hem fiziksel hem de zihinsel olarak vücudun zinde kalmasına yardımcı olacaktır. 
Temel anlamda yukarıda saydığımız maddeler sağlıklı ve beslenme için en önemli olan ihmal etmememiz gereken maddelerdir.
 

Yazarın Diğer Yazıları